شرایط عمومی و خصوصی بیمه آتش سوزی، صاعقه و انفجار – بیمه ایران

ماده 1- اساس قرارداد
این بیمه نامه بر اساس قانون بیمه مصوب اردیبهشت ماه سال 1316 و پیشنهاد الکترونیکی بیمه گذار (که جزء لاینفک بیمه نامه می باشد) تنظیم گردیده است و مورد توافق طرفین می باشد.
ماده 2- بیمه گر
بیمه گر شرکت بیمه ای است که مشخصات آن در این بیمه نامه قید گردیده و جبران خسارت احتمالی را طبق شرایط مقرر در این بیمه نامه به عهده می گیرد.
ماده 3- بیمه گذار
بیمه گذار شخص حقیقی یا حقوقی مذکور در این بیمه نامه است که که بیمه را خریداری نموده و متعهد پرداخت حق بیمه آن می باشد.
ماده 4- ذینفع
ذینفع هر شخصی حقیقی یا حقوقی مذکور در این بیمه نامه اعم از بیمه گذار می باشد که در تمام یا قسمتی از موضوع بیمه نفع داشته باشد.
ماده 5- مورد بیمه
مورد بیمه اموال مندرج در جدول مشخصات این بیمه نامه است که متعلق به بیمه گذار و یا در تصرف وی در محل مورد بیمه باشد. اموال سایر اشخاص تا حدودی که با نوع اشتغال بیمه گذار ارتباط دارد و همچنین اثاثه منزل و سایر اموال متعلق به اعضای خانواده بیمه گذار یا کارگرانی که در منزل وی به سر می برند، مشروط بر  اینکه بهای آنها در سرمایه بیمه منظور شده و در محل مورد بیمه مستقر باشد بیمه شده محسوب می شود.
ماده 6- مدت بیمه
مدت بیمه از ساعت 24 روزی که به عنوان تاریخ شروع در بیمه نامه قید گردیده است آغاز و در ساعت 24 روز تاریخ انقضای بیمه نامه خاتمه می یابد مگر آن که خلاف آن در بیمه نامه تصریح شده باشد.
ماده 7- اعتبار بیمه نامه
اعتبار بیمه نامه و تعهد بیمه گر بعد از پرداخت اولین قسط حق بیمه آغاز می گردد و بیمه گذار مدیون باقیمانده حق بیمه خواهد بود. مگر آنکه تاریخ شروع مؤخری کتباً مورد توافق قرار گیرد. ولی در هر حال پایان مدت قرارداد در صورت نبودن شرط خلاف، تاریخ مندرج در بیمه نامه می باشد.
ماده 8- اصل غرامت
جبران خسارت در هیچ مورد از میزان زیان وارد به بیمه گذار نسبت به مورد بیمه در زمان وقوع خسارت تجاوز نمی نماید.

فصل دوم : شرایط

ماده 9- اصل حسن نیت
بیمه گذار مکلف است با رعایت دقت و صداقت در پاسخ به پرسشهای بیمه گر کلیه اطلاعات راجع به موضوع بیمه را در اختیار بیمه گر قرار دهد.اگربیمه گذار در پاسخ به پرسش بیمه گر عمداً از اظهار مطلبی خودداری نماید و یا عمداً بر خلاف واقع اظهاری بنماید قرارداد بیمه باطل و بلا اثر خواهد بود ولو مطلبی که کتمان شده و یا برخلاف واقع اظهار شده هیچ گونه تأثیری در وقوع حادثه نداشته باشد. در اینصورت نه فقط وجوه پرداختی بیمه گذار به وی مسترد نخواهد شد بلکه بیمه گر می تواند مانده حق بیمه را نیز مطالبه نماید.

ماده 10- خطرات بیمه شده
تأمین بیمه گر با رعایت استثنائات و محدودیتهای مندرج در بیمه نامه شامل تحقق خسارات ناشی از خطرات زیر خواهد بود :
•    آتش : در این بیمه نامه منظور از آتش عبارت است از ترکیب هر ماده با اکسیژن به شرط آنکه با شعله همراه باشد.
•    صاعقه : در این بیمه نامه صاعقه عبارت است از تخلیه بار الکترونیکی بین دو ابر یا بین ابر و زمین که بر اثر القاء دو بار مخالف به وجود می آید.
•    انفجار : در این بیمه نامه انفجار به مفهوم هر نوع آزاد شدن ناگهانی انرژی حاصل از انبساط گاز و یا بخار است.
ماده 11- خسارت و هزینه های قبلا تأمین
این بیمه نامه خسارات مشروحه زیر را تأمین می نماید :
•    خسارت مستقیم ناشی از آتش، صاعقه و انفجار.
•    خسارت و هزینه ناشی از اقدامات لازم که به منظور جلوگیری از توسعه خسارت صورت می پذیرد. همچنین خسارت و هزینه ناشی از نقل مکان ضروری مورد بیمه به منظور نجات آن از خطرات بیمه شده.

ماده 12- حدود خسارت قبلا تأمین
این بیمه نامه خسارت مستقیم وارد به مورد بیمه را که ناشی از آتش، صاعقه و انفجار در مکان و محل مورد بیمه باشد به شرح مندرج در بیمه نامه و به میزان زیان وارد به بیمه گذار نسبت به مال بیمه شده جبران خواهد نمود.خسارت قابل پرداخت نمی تواند از ما به التفاوت ارزش هر یک از اقلام بیمه شده بلافاصله قبل و بعد از وقوع خسارت و یا در صورت خسارت کلی از مبلغ بیمه شده هر یک از اقلام خسارت دیده تجاوز نماید. زیان حاصل از وقفه در کار و تولید زیان ناشی از افزایش هزینه تعمیر، بازسازی و تأسیس مجدد بیمه نمی شود.

تبصره- سرمایه بیمه در صورت وقوع خسارت، به میزان خسارت تقلیل می یابد، لکن بیمه گذار می تواند با پرداخت حق بیمه اضافی سرمایه را افزایش دهد. شرکتهای بیمه می توانند از تقلیل سرمایه تا 5% بدون دریافت حق بیمه اضافی صرف نظر نمایند.

ماده 13- خطرات اضافی
در صورت موافقت بیمه گر و دریافت حق بیمه اضافی می توان خطرات دیگری را مضاف به آنچه تحت عنوان خطرات بیمه شده آمده است بیمه نمود. تأمین خطرات اضافی منوط به صدور الحاقی خواهد بود.

ماده 14- پرداخت حق بیمه
در صورت نبودن شرط خلاف، بیمه گذار موظف است حق بیمه را در مقابل دریافت بیمه نامه نقداً بپردازد و قبض رسیدی که به امضای مجاز بیمه گر رسیده باشد اخذ نماید.

ماده 15- کتبی بودن اظهارات
پیشنهاد و اظهار بیمه گذار و بیمه گر بایستی کتباً به آخرین نشانی اعلام شده ارسال گردد.

ماده 16- کاهش ارزش مورد بیمه
در صورتی که بهای اموال بیمه شده به طور محسوس از ارزش مورد بیمه کمتر شود بیمه گذار موظف است موضوع را بدون تأخیر به اطلاع بیمه گر برساند.در صورتی که کل و یا قسمتی از مورد بیمه به دلیلی غیر از تحقق خطرات بیمه شده زیان کلی ببیند بیمه نامه در ارتباط با کل و یا آن قسمت از مورد بیمه از زمان وقوع زیان کلی منفسخ و حق بیمه دوره اعتبار به صورت روزشمار محاسبه و مابه التفاوت به بیمه گذار مسترد می شود.

ماده 17- بیمه مضاعف
اگر تمام یا قسمتی از اموال بیمه شده موضوع این بیمه نامه به موجب قرارداد دیگری و برای همان خطر و مدت نزد بیمه گر دیگری بیمه شود بیمه گذار ملزم است مراتب را بدون تأخیر و با ذکر نام بیمه گر جدید و مبلغ بیمه شده به اطلاع بیمه گر برساند.
در صورت وقوع حادثه مسئولیت بیمه گر به تنآسب مطلبی که خود بیمه کرده با مجموع مبلغ بیمه شده می باشد. چنانچه اموال بیمه شده تحت بیمه نامه دیگری مانند بیمه نامه باربری که قبلا از شروع بیمه نامه حاضر تنظیم گردیده بیمه شده باشد، مسئولیت بیمه گر فقط نسبت به قسمتی خواهد بود که به وسیله بیمه نامه مقدم تأمین نشده است.

ماده 18- تشدید خطر
هرگاه در مدت بیمه تغییراتی در کیفیت و یا وضعیت مورد بیمه داده شود که موجب تشدید خطر باشد بیمه گذار موظف است بدون تأخیر بیمه گر را از تغییرات حاصله آگاه سازد و نیز در صورتی که تغییرات نامبرده در اثر عمل بیمه گذار نبوده ولی بیمه گذار از حدوث آن اطلاع داشته باشد ملزم است ظرف مدت ده روز از تاریخ اطلاع بیمه گر را آگاه نماید.

در صورت تشدید خطر بیمه گر می تواند حق بیمه اضافی متناسب با خطر را برای مدت باقیمانده مطالبه نموده یا اینکه قرارداد بیمه را ظرف ده روز از تاریخ اعلام بیمه گذار فسخ نماید. در صورتی که طرفین نتوانند در میزان حق بیمه اضافی توافق نمایند از تاریخ اعلام عدم قبول بیمه گذار بیمه نامه منفسخ می گردد. در هر صورت بیمه گر حق دارد حق بیمه اضافی را از هنگام تشدید خطر تا زمان فسخ و یا انقضای مدت بیمه مطالبه نماید.

در صورت تحقق خطر هرگاه مسلم شود در حین اجرای قرارداد بیمه گذار عوامل تشدید خطر را می دانسته و بیمه گر را مطلع نکرده است بیمه گر می تواند خسارت را به نسبت حق بیمه دریافتی و حق بیمه مشدد پرداخت نماید.

ماده 19- حقوق مرتهن
بیمه گر مکلف است حقوق قانونی مرتهن را در مورد اموال بیمه شده اعم از منقول و غیر منقول تا حدود حداکثر تعهد خود در پرداخت خسارت رعایت نماید. حقوق مرتهن نسبت به اموال بیمه شده مزبور باید به اطلاع بیمه گر رسیده باشد.

ماده 20- تغییر مالکیت
در صورتی که مالکیت مورد بیمه به دیگری انتقال داده شود مراتب بایستی در اسرع وقت به اطلاع بیمه گر برسد. در این صورت انتقال حقوق و تعهدات ناشی از قرارداد بیمه به انتقال گیرنده منوط به موافقت کتبی شخص اخیر می باشد.خسارت به نسبت میزان استحقاق به ذوی الحقوق اعم از ذینفع مندرج در بیمه نامه پرداخت می شود.

ماده 21- فسخ بیمه نامه
بیمه گذار می تواند در هر زمان بیمه نامه را فسخ نماید، در این صورت بیمه گر با در نظر گرفتن تعرفه کوتاه مدت، حق بیمه را محآسبه و مابه التفاوت دریافتی را به بیمه گذار مسترد می نماید. بیمه نامه هایی که به موجب قانون یا قرارداد به نفع ثالث صادر می شوند از شمول این حکم مستثنی می باشند.
بیمه گر در مواردی که قانون بیمه اجازه فسخ به او داده است می تواند بیمه نامه را با یک اخطار ده روزه فسخ نماید و اعلامیه آنرا با پست سفارشی به آخرین نشانی اعلام شده بیمه گذار ارسال نماید. در این صورت بیمه گر بایستی حق بیمه دریافتی باقیمانده مدت را پس از انقضای ده روز از تاریخ اعلام اخطار مزبور به بیمه گذار به صورت روز شمار مسترد نماید.

ماده 22- در مواردی که بیمه گذار حقوق خود را از دست می دهد
درموارد زیر قرارداد بیمه باطل است و حق بیمه دریافتی قبلا استرداد نمی باشد. در صورتی که قسمتی از حق بیمه وصول نشده و یا خسارتی پرداخت شده باشد بیمه گر محقق در مطالبه آن خواهد بود :
•    کتمان حقایق یا اظهارات خلاف واقع بیمه گذار در پیشنهاد بیمه به نحوی که منجر به کاهش اهمیت خطر در نظر بیمه گر شده باشد.
•    بیمه کردن اموال به میزانی بیش از ارزش واقعی با قصد تقلب.
•    بیمه مضاعف مورد بیمه در مقابل  همان خطر و مدت در نزد بیمه گر دیگر با قصد تقلب.
•    مباشرت و یا مشارکت در ایجاد خسارت عمدی در موضوع بیمه توسط ذوی الحقوق اعم از بیمه گذار و یا قائم مقام وی.
•    بیمه خطری که قبلا تحقق یافته است.

ماده 23- وظایف بیمه گذار در صورت وقوع حادثه
در صورت وقوع حادثه بیمه گذار موظف است :
•    حداکثر مدت پنج روز از زمان اطلاع از وقوع حادثه بیمه گر را مطلع نماید.
•    حداکثر ظرف 10 روز از زمان اطلاع از وقوع حادثه بایستی کیفیت حادثه، فهرست اشیاء نجات داده شده، محل جدید آنها و مبلغ تقریبی خسارت را برای بیمه گر ارسال دارد.
•    برای جلوگیری از توسعه خسارت در موقع یا بعد از وقوع حادثه کلیه اقدامات لازم را به عمل آورد.
•    بدون اجازه بیمه گر در مورد بیمه تغییراتی ندهد که تعیین علت حادثه یا ارزیابی خسارت را دچار اشکال نماید. مگر آنکه تغییرات در جهت تقلیل خسارت و یا رعایت منافع عمومی ضروری باشد.
•    ضمن همه گونه همکاری که بیمه گر برای تعیین حدود تعهدات خود بدان نیاز دارد حداکثر تا 15 روز بعد از اطلاع از وقوع حادثه فهرست اموال موجود در روز حادثه، فهرست اموال ازبین رفته و آسیب دیده و در صورت درخواست بیمه گر بهای آنها بلافاصله قبلا از تاریخ حادثه را در اختیاربیمه گر قرار دهد.

ماده 24- ارزیابی خسارت
•    در صورتی که مالی به کمتر از قیمت واقعی بیمه شده باشد بیمه گر فقط به تنآسب مبلغی که بیمه کرده است با قیمت واقعی مال مسئول خسارت خواهد بود.
•    قیمت واقعی مورد بیمه در زمان بروز خسارت بر این اساس که بیمه را نباید وسیله انتفاع قرار داد، محآسبه خواهد شد.
•    در صورتی که مبلغ خسارت وارده مورد توافق نباشد، بیمه گر و بیمه گذار حق دارند درخواست تعیین میزان خسارت وارده را به وسیله هیئتی مرکب از سه نفر کارشناس به شرح زیر بنمایند :
o    الف- هر یک از طرفین یک نفر کارشناس انتخاب و کتباً به طرف دیگر معرفی می نماید. کارشناس منتخب متفقاً نسبت به تعیین کارشناس سوم اقدام خواهند نمود. در صورتی که یکی از طرفین کارشناس منتخب خود را در مدت ده روز از تاریخ اعلام طرف دیگر انتخاب ننماید و یا کارشناسان منتخب در تعیین کارشناس سوم ظرف مدت یک ماه از تاریخ آخرین انتخاب و اعلام به توافق نرسند درخواست تعیین کارشناس یا کارشناسان تعیین نشده به دادگاه ذیصلاح تقدیم خواهد شد.
o    ب- هر یک از طرفین می توانند در صورتی که کارشناس سوم نسبت خویشاوندی با طرف دیگر داشته باشد کارشناس مزبور را رد نماید.
o    ج- هر یک از طرفین حق الزحمه کارشناس منتخب خود را خواهد پرداخت و حق الزحمه کارشناس سوم بلمناصفه به عهده طرفین خواهد بود.

ماده 25- اختیارات بیمه گر در مورد اموال خسارت دیده
بیمه گر می تواند اموال خسارت دیده و نجات داده شده را تصاحب، تعمیر یا تعویض نماید که در این صورت بایستی تمایل خود را کتباً و حداکثر ظرف سی روز پس از دریافت مدارک مذکور در بند 5 ماده 23 به بیمه گذار ابلاغ نماید شد. ماده 23 به بیمه گذار ابلاغ نماید.بهای اموال تصاحب شده براساس توافق و یا ارزیابی تعیین خواهدشد. تعمیر و یا تعویض اموال مورد بیمه خسارت دیده توسط بیمه گر می بایستی ظرف مدتی که عرفاً کمتر از آن مقدور نمی باشد انجام پذیرد.

ماده 26- مهلت پرداخت خسارت
بیمه گر مکلف است حداکثر ظرف چهار هفته پس از دریافت کلیه اسناد و مدارکی که بتواند به وسیله آن حدود مسئولیت خود و میزان خسارت وارده را تشخیص دهد باید اقدام به تسویه و پرداخت خسارت نماید.

ماده 27- مواردی که موجب کاهش جبران خسارت می شود
در موارد زیر بیمه گر می تواند پرداخت خسارت را رد نماید یا اینکه آن را به نسبت درجه تقصیر ذوی الحقوق اعم از بیمه گذار و یا قائم مقام وی کاهش دهد :
•    هر گاه حادثه در اثر تقصیر ذوی الحقوق اعم از بیمه گذار و یا قائم مقام وی روی داده باشد.
•    هر گاه بیمه گذار به وظایف مندرج در ماده 23 عمل ننموده باشد و در نتیجه میزان خسارت افزایش یافته و یا به حقوق بیمه گر خدشه وارد آید.

ماده 28- مهلت اقامه دعوی
بیمه گر و بیمه گذار ضمن عقد خارج لازم شرط و توافق نمودند که کلیه دعاوی ناشی از این بیمه نامه را ظرف مدت دو سال از تاریخ بطلان، فسخ و یا انقضای مدت بیمه نامه و در صورت وقوع حادثه موضوع بیمه نامه از تاریخ وقوع حادثه اقامه نمایند و هر گونه ادعای احتمالی پس از انقضای دو سال یاد شده را از خود سلب و بلا عوض به طرف مقابل صلح نمودند. دعاوی ناشی از این بیمه نامه پس از دو سال مذکور مشمول مرور زمان و غیر قابل استماع می باشد.

ماده 29- اصل قائم مقامی
کلیه حقوق بیمه گذار علیه اشخاص ثالث به لحاظ تقصیر یا مسئولیت اشخاص مذکور در ایجاد حادثه تا میزان خسارت پرداخت شده توسط بیمه گر به شخص اخیر منتقل می گردد. شرکا، کارکنان، همسر و بستگان نسبی و یا سببی درجه اول بیمه گذار از لحاظ اجرای مقررات این ماده شخص ثالث تلقی نمی گردند مگر آنکه خسارت ناشی از عمد آنان باشد.

فصل سوم : استثنائات

ماده 30-مسکوکات، پول، اوراق بهادار، اسناد، فلزات قیمتی به هر شکل، جواهرات و مروارید، سنگهای قیمتی سوار نشده، هرگونه اسناد و نسخ خطی و همچنین هزینه بازسازی نقشه، جمع آوری مجدد اطلاعات و یا تنظیم دفاتر بازرگانی تحت این بیمه نامه پوشش ندارد مگر آنکه صراحتاً خلاف آن شرط شده باشد.

ماده 31– تحقق خطرات موضوع این بیمه نامه چنانچه ناشی از هر یک از حوادث و وقایع زیر باشد، تحت پوشش این بیمه نامه نخواهد بود، مگر آنکه صراحتاً خلاف آن شرط شده باشد:
•    جنگ، جنگ داخلی، آشوب و بلوا، اعتصاب، قیام، انقلاب کودتا، اغتشاشات داخلی یا اقدامهای احتیاطی مقامات نظامی و انتظامی.
•    زمین لرزه، آتشفشان، ریزش زمین، سیل، طغیان رودخانه ها، حریق تحت الارضی و یا آفات سماوی.
•    انفجار مواد منفجره مانند دینامیت، تی ان تی و باروت.
•    فعل و انفعالات هسته ای.

ماده 32-خسارت وارد به موتورها و ماشین های برقی در نتیجه اتفاقات زیر که در داخل موتورها و ماشینهای مزبور به وقوع بپیوندد به هر علت مورد پوشش این بیمه نامه نمی باشد.اتصالات و اثرات ناشی از جریان برق، پاره شدن هادی، جرقه زدن، امواج برقی ناشی از این اتفاقات، بار زیاد و یا عدم کفایت عایق بندی، لکن خساراتی که در نتیجه اتفاقات مذکور در سایر قسمتهای مورد بیمه بروز نماید تحت پوشش خواهد بود.

ماده 33-خسارت وارد به ظروف تحت فشار صنعتی ناشی از انفجار این ظروف مورد پوشش این بیمه نامه نمی باشد. لکن خسارتی که در نتیجه تحقق خطر مزبور در سایر قسمتهای مورد بیمه بروز نماید تحت پوشش خواهد بود.

ماده 34– خسارت وارد به مورد بیمه در محدوده آتش کنترل شده تحت پوشش این بیمه نامه نخواهد بود